1923-2018 Yılları Arasında Sosyal Hizmet Kurumlarının Uygulamış Oldukları Gençlik Hizmetleri Üzerine Kronolojik Bir Bakış

Genç ve gençlik kavramları, tarih boyunca her zaman var olmuştur. Ancak sosyal bir kategori olarak ortaya çıkması modern zamanlara denk gelmektedir. Yapılan bu çalışmanın konusu, gençlik ve gençlik politikalarının temel alınıp bu doğrultuda korunmaya muhtaç gençlere yönelik uygulamaların ve hizmetlerin neler olduğunun değerlendirilmesidir. Çalışmanın yöntemi, betimleyici ve tarihidir. Betimleyici çalışma ile ele alınan kurumların ilişki ağlarının ve işleyiş süreçlerinin betimlenmesi hedeflenmiş, tarihi araştırma ile de ele alınan süreçte “geçmişte ne oldu?” sorusuna cevap aranmıştır. Bu kapsamda Türkiye’de 1923 yılından 2018 yılına kadar gençlik alanında, farklı kurumlar çalışmış olmasına rağmen sosyal hizmet perspektifiyle çalışan temelde üç kurum bulunmaktadır. Bunlardan ilki önceki adıyla Himaye-i Etfal Cemiyeti olan Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumudur. İkincisi, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve üçüncüsü; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıdır. Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu’nun kuruluşu; savaş yıllarına ve Cumhuriyet’in ilk kurulduğu yıllara denk gelmesi itibari ile gençliğe yönelik pek fazla hizmetinin olmadığı görülmektedir. Daha sonra SHÇEK ve ASPB döneminde korunmaya muhtaç gençlere yönelik sunulan hizmetlerin daha sistemli ve daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durumun en büyük nedenini; ÇEK’in bir sivil örgüt kurumu olmasının aksine, SHÇEK ve ASPB’nin ise devlet kurumları olmasıdır.

Prof. Dr. Ömer Miraç Yaman
İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü